Versterk elkaar - Sterk Magazine

Versterk
elkaar

Binnen de ontwikkeltafel Wonen doe je thuis draait het om samenwerking. Want niemand kan het alleen. Een kind niet, de ouders/opvoeders niet, Sterk Huis niet. Ieder kind verdient het om zich ergens thuis te voelen, veilig te zijn. Om dit voor elkaar te krijgen, staan we soms voor immense uitdagingen. Maar niks is onmogelijk, geloven wij, als je elkaar maar versterkt. Daarom bundelen wij onze krachten met collega’s, samenwerkingspartners en de gezinnen zelf.

Samen sterk met Herlaarhof en GGz Breburg

Stel je deze situatie eens voor: een kind woont in een gezinshuis en begint binnenkort aan een intensief traumabehandelingstraject. Dit geeft een heftige reactie. Het kind heeft zoveel behoefte aan veiligheid dat het zich volledig aan de gezinshuisouder vastklampt. De gezinshuisouder kan het bijna niet meer aan. Wat doe je dan?

Het is een van de vele uitdagingen waar Sterk Huis voor komt te staan, dagelijks. Ieder kind heeft een eigen situatie en verdient dus ook een eigen oplossing. Daarom zoeken we telkens opnieuw naar een antwoord, vaak samen met onze samenwerkingspartners.

Krachtenbundeling met Herlaarhof

Zo werkt Sterk Huis intensief samen met de behandelaren van Herlaarhof, centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie in Vught. Beide organisaties werken – Sterk Huis vanuit de jeugdhulp en Herlaarhof vanuit kinderpsychiatrie – met dezelfde doelgroep, staan voor dezelfde complexe vraagstukken en delen dezelfde visie: uithuisplaatsingen en doorplaatsingen van kinderen zoveel mogelijk voorkomen.

Gat in de zorgmarkt

Vragen als ‘Waar lopen we tegenaan, welke oplossingen zien jullie, hoe kunnen we elkaar versterken?’ leverden Sterk Huis en Herlaarhof een ambitie op: het samen ontwikkelen van een nieuw product, een soort ‘gat in de zorgmarkt’, om kinderen in de toekomst nog beter, sneller en gerichter te helpen. Dit proces is momenteel gaande, beginnend met het samen doornemen van casussen: wanneer is jeugdhulp nodig, wanneer psychiatrie, wat kunnen we samen doen en waar kunnen we elkaar aanvullen?

Out of the box

Terug naar het kind dat zich vastklampt aan de gezinshuisouder, een van de casussen die Sterk Huis en Herlaarhof samen bekeken. Hoe zorg je ervoor dat het kind traumabehandeling krijgt zonder dat het weg moet bij de gezinshuisouder die zich totaal overvraagd voelt? “Het antwoord vinden we vaak in out of the box-ideeën”, zegt Nathali van Hirtum, gedragswetenschapper bij Sterk Huis. “In dit geval moeten we de gezinshuisouder snel meer lucht bieden. Bijvoorbeeld door specialistische ambulante ondersteuning aan het gezinshuis te koppelen of door het kind in deeltijd bij Sterk Huis te laten verblijven en in de avonden/weekenden bij het gezinshuis.”

Lef tonen

Nathali: “We zien alle casussen als kleine pilots en delen daarbij onze expertise. Sterk Huis heeft veel kennis over verblijf en het neerzetten van een traumasensitief behandelklimaat binnen de jeugdzorg en Herlaarhof over behandelmethoden gericht op jeugdpsychiatrie. We weten vaak heel goed wat een kind nodig heeft, maar niet alles is mogelijk binnen het systeem. We moeten daarom voor deze kleine groep kinderen veel meer lef tonen: ben flexibel, durf buiten de kaders te denken, stel kritische vragen. Welke hulp hebben deze gezinnen nodig, zodat iedereen het volhoudt en het kind, ondanks het complexe gedrag, op dezelfde plek kan blijven wonen?”

Voorkom nieuwe breakdowns

Ook binnen pleegzorg biedt de samenwerking tussen Sterk Huis en Herlaarhof perspectief. “We zien ook kinderen vanuit pleeggezinnen met zeer complexe problemen binnenkomen bij Sterk Huis. Ook in deze gevallen moeten we een nieuwe uithuisplaatsing of breakdown voorkomen. Het gaat hierbij vaak om kinderen die flink beschadigd zijn en intensieve traumabehandeling nodig hebben. Ook in deze situaties moeten we veel eerder ingrijpen met de juiste specialistische ambulante hulp binnen het pleeggezin.”

Wisselwerking met GGz Breburg

Sterk Huis grijpt alle kansen om kinderen passende oplossingen te bieden. Samen met Herlaarhof, maar ook met GGz Breburg. Sterk Huis ziet namelijk – mede door een tekort aan GGz-bedden – steeds meer kinderen met psychiatrische problematiek, zoals suïcidaliteit, persoonlijkheidsproblematiek en eetproblemen, op de behandelgroepen terechtkomen.

Buiten de lijntjes kleuren

“Daar ligt niet onze expertise”, stelt Nathali. “Daarom biedt GGz Breburg in deze gevallen ambulante ondersteuning aan op onze groep, zodat deze kinderen toch de juiste diagnostiek, behandeling en medicatie krijgen. Andersom heeft GGz Breburg ook vaak de expertise van Sterk Huis nodig. Bijvoorbeeld wanneer GGz een behandeling ziet mislukken doordat de thuissituatie van een kind te onrustig en onveilig is. We bedenken dan samen een plan waarmee het kind een veilige (tijdelijke) woonbasis krijgt en daardoor van de geboden therapie kan profiteren. Sterk Huis gaat deze jongeren bijvoorbeeld in de eigen thuissituatie begeleiden of biedt hen tijdelijk een woonplek aan, mede om de ouders te ontlasten. Er is veel mogelijk, als je maar buiten de lijntjes durft te kleuren.”

Samen sterk met het thuisfront

Deeltijdbehandeling op maat

Een kind mag nooit het gevoel hebben: ik ben dat slechte kind dat weg moet, terwijl mijn broertjes en zusjes wel thuis mogen blijven. Ook als een kind echt niet meer thuis kan wonen – en bijvoorbeeld bij een pleeggezin, gezinshuis, opa en oma, een buurvrouw of verre tante woont – moet het altijd een gevoel van ‘er mogen zijn’ hebben. Dat is de basis.

Vanuit die basis kan er nog steeds van alles spelen. Het kind vertoont misschien heftig gedrag met woedeaanvallen, waardoor intensieve traumabehandeling nodig is: Waarom ben jij zo boos? Wat zit er allemaal in die vulkaan van jou, waardoor hij zo snel uitbarst? Of er komt een moment waarop ouders aangeven dat ze de zorg niet meer aankunnen: Neem mijn kind maar mee, ‘fix’ het en breng het over een tijdje maar weer schoongewassen thuis.

Zoveel mogelijk thuis

Maar zo werkt het niet. Een uithuisplaatsing zorgt in de meeste gevallen voor nog meer trauma bij een kind. Ook moeten de ouders altijd dichtbij blijven wanneer een kind traumabehandeling krijgt en bij voorkeur ook naar eigen trauma’s kijken. We werken bij een (trauma)behandeling daarom altijd intensief samen met het netwerk, aan de hand van een systemische aanpak. Een deeltijdbehandeling trekt alles samen.

De behandelgroepen van Sterk Huis bieden kinderen en gezinnen steeds vaker een behandeling op maat. Afhankelijk van de problematiek en mogelijkheden binnen het gezin, gebeurt dit zoveel mogelijk in de eigen thuissituatie. Het kind verblijft dan deels thuis en deels op de groep. Hierbij is een intensieve samenwerking tussen de hulpverleners, (pleeg-/gezinshuis-)ouders en het bredere eigen netwerk cruciaal.

Veilige omgeving

Miriam Terranea, gedragswetenschapper/GZ-psycholoog bij Sterk Huis: “Voor veel kinderen en gezinnen is deze thuis-intensieve aanpak mogelijk, maar sommige kinderen hebben weinig tot geen netwerk. Dan zoeken we zo snel mogelijk naar een nieuw netwerk en toekomstperspectief. Voor deze kinderen kan het fijn zijn om (tijdelijk) vaker op de behandelgroep aanwezig te zijn, om tot rust te komen en patronen te doorbreken. Ouders weten soms niet meer hoe ze moeten omgaan met het gedrag van het kind, raken uitgeput, krijgen een korter lontje en versterken daarmee de negatieve spiraal.”

“Op de groep hebben we ruimte om het kind traumagericht te behandelen en te observeren. Het kind heeft dan ook een veilige omgeving om te oefenen met dingen: Thuis gooi jij snel met stoelen of ga je schelden, maar hoe kan je op een andere manier omgaan met je boosheid? Maar ook deze kinderen willen we zo snel mogelijk intensief begeleiden binnen de eigen thuissituatie.”

Begeleiding gaat mee naar huis of ouders komen naar de groep

“Ook bij een behandeling op de groep ligt de focus voortaan veel meer op het thuisfront. We bespreken met ouders hoe vaak het kind, met intensieve begeleiding, thuis kan zijn. Als dat nog niet vaak lukt, nodigen we ouders uit om zelf naar de groep komen om bijvoorbeeld hun kind ’s avonds op bed te leggen. Zo blijft de verbinding met thuis bestaan en gebeurt de behandeling binnen het systeem waar de problematiek speelt en waar het uiteindelijk beter moet gaan.”